به همت دانشگاه حکیم سبزواری، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی کشور و ستاد ملّی بزرگداشت حکیم نظامی و در آستانه هفته بزرگداشت این سراینده بلند آوازه سده ۶ قمری، نشست علمی- پژوهشی بزرگداشت حکیم آفریننده پنج گنج، در ۸ اسفند۱۴۰۱، درتالار همایش های بین المللی ابوالفضل بیهقی دانشگاه حکیم سبزواری برگزارشد.

در آغاز این همایش، پس از خیر مقدم دکتر امیر حسین کیذوری، رییس دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دکتر محمود شالویی، رییس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی کشور، به این نکته اشاره کرد که در هفته بزرگداشت حکیم نظامی( ۱۴-۲۱ اسفند ۱۴۰۱) جایگاه این شاعربزرگ ارج نهاده می شود و ازمدّتی پیش، چنددانشگاه، به عنوان پایگاه برگزاری نشست علمی بزرگداشت حکیم نظامی برگزیده شد که با توجّه به توانمندی علمی و پژوهشی دانشگاه حکیم سبزواری، یکی از این پایگاه ها، این دانشگاه است.

رییس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی کشور بر جایگاه حکیم نظامی  در ارتقای فرهنگ ایرانی تاکیدکرد و نقش او را در میان شاعران زبان وادب فارسی بی بدیل دانست. نخستین سخنران علمی این نشست، دکتر حسن دلبری، عضو هیات علمی گروه زبان وادبیات فارسی بود که در باره «آغازینه های آثار پنج گانه حکیم نظامی» سخن راند و بر توانایی و هنرنمایی این شاعربلند آوازه در بیت های آغازین به ویژه در مخزن الاسرار، خسرو و شیرین  و لیلی و مجنون تاکید ورزید. در نزد این سخنران، کاربرد  آیه « بسم الله الرحمن الرحیم» به عنوان یک مصراع  درآغاز مخزن الاسرار، بیانگر هنرنمایی شاعر است که یک آیه قرآنی، یک مصراع شعرفارسی است.

   دکتر مهیار علوی مقدّم، عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری، سخنران بعدی این نشست بود که به «جایگاه حکیم نظامی در ادبیات ایران و جهان» پرداخت و با تاکید براین نکته که این شاعر بزرگ، اهل مدارا، تکثّر، انسان دوستی و آزادی خواهی بود و درروزگاری می زیست که تعصّب های دینی و مذهبی، مشاجره های عرفانی و فلسفی، کوردلی، تنگ نظری، سقوط ارزش های اخلاقی، خودستایی، خودبینی، کوردلی و عقل ستیزی به اوج خودرسیده بود و حکیم نظامی دراین تیرگی روزگار، خوش درخشید. آن چه نظامی را صاحب نام و درخور تقلید شاعران پسین کرده است، به شیوه سخن سرایی، بیان اندیشه های شاعرانه و قدر تخییل او باز می گردد، او به خوبی توانسته است اندیشه شاعرانه را درکاب اندیشه و در قالب داستان های عاشقانه، عارفانه و حکیمانه بیان کند.

در نزد این پزوهشگر، ساخت ترکیبات نو و واژه های تازه، یکی از ویژگی های آثار این شاعراست  ودر یک منظومه ۲۲۸۰ بیتی مانند مخزن الاسرار، تقریباً ۹۸% غیر تکراری است که دلیل بارز آن، دوزبانگی واین که زبان فارسی، زبان دوم اوبوده است. قدرت هنری، ساختار زبانی و درون مایه شعری حکیم نظامی، موجب شده است انبوهی شاعر، نظیره پرداز وی باشند. علوی مقدم بر جایگاه بارز حکیم نظامی درادبیات داستانی، توجّه به دو محور افقی و محور عمودی،ابداعات وی درعرصه موسیقی سنتّی ایران و قرارداشتن وی درقلّه والای رنسانس شرق و بیان مفاهیم اومانیستی و انسان گرایی و «فرامرزی» بودن حکیم نظامی تاکیدکرد.

 « ظرفیت های آثار حکیم نظامی در آفرینش نگاره های ایرانی» عنوان سخنرانی دکتر محمود رضا سلیمانی، مدیر موزه دانشگاه حکیم سبزواری بود که به تحلیل چندین نگاره ایرانی برگرفته شده از درون مایه های شعری وی پرداخت و بر این نکته تاکیدکرد که تاثیر آثار حکیم نظامی، به ویژه خسرو و شیرین  و لیلی و مجنون در آفرینش نگاره های ایرانی، بیانگر ظرفیت های والای آثاراوست.

    دکترعلی صادقی منش، عضو هیات علمی گروه زبان وادبیات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری، دبیری این همایش رابرعهده داشت و به روند برگزاری این نشست، بزرگداشت حکیم نظامی درسطح کشور و روز ۲۱ اسفند هرسال به عنوان« روز ملّی بزرگداشت حکیم نظامی» اشاره کرد.