اهمیت مراودات و مبادلات آکادمیک و علمی در دوران جهانی شدن و ارتباطات نزدیک میان کشورها و جوامع بر کسی پوشیده نیست.دانشگاه حکیم سبزواری در سال های اخیر در راستای رونق دیپلماسی علمی اقدام به احیای فرصت های مطالعاتی و گرنت های پژوهشی کرده است، به طوری که در شش ماهه نخست امسال ۵۰ عضو هیات علمی دانشگاه سبزواری از فرصت های مطالعاتی و تحقیقاتی خارج و داخل کشور بهره برده اند. در همین راستا مصاحبه ای با دکتر مرتضی رضایی عضو هیات علمی گروه برق دانشگاه حکیم سبزواری داشته ایم که در تابستان امسال فرصت مطالعاتی تحقیقاتی را در دانشگاه صنعتی چالمرز کشور سوئد و همچنین فرصت مطالعاتی صنعتی کوتاه مدت را در یکی از شرکتهای داخلی گذرانده است.
*با سلام و تشکر از وقتی که در اختیار ما قرار دادید،لطفا معرفی کوتاهی از خود و سوابق تحصیلی خود داشته باشید.
به نام خدا، مرتضی رضائی هستم، فارغ التحصیل دکترای مهندسی برق- مخابرات میدان و موج از دانشگاه فردوسی مشهد و از سال ۱۳۹۴ در گروه برق دانشگاه حکیم سبزواری مشغول به خدمت می باشم.
*با توجه به گذراندن فرصت تحقیقاتی در تابستان امسال، لطفا درباره این فرصت، کشور و دانشگاه، مباحث مطرح شده، اساتید همکار و نتایج بدست آمده توضیح دهید؟
در تابستان امسال فرصت مطالعاتی صنعتی کوتاه مدت را در یکی از شرکتهای داخلی و فرصت مطالعاتی تحقیقاتی را نیز در دانشگاه صنعتی چالمرز کشور سوئد گذراندم. البته تلاش من این بود که فرصت مطالعاتی خارج از کشور را نیز در یکی از شرکتهای معتبر اروپا بگذراندم که موفق به این امر نشدم. دلیل این تاکید نیز به این جهت است که باید بتوانیم بگونهای چرخه تولید علم، فناوری و ثروت را در داخل کشور تکمیل کنیم و فرصت مطالعاتی نیز این تجربه گرانبها را در اختیار من میگذاشت. در صورتی که این چرخه تکمیل نشود نمیتوان انتظار داشت که دانشگاه بتواند بخوبی در رشد جامعه سهم خود را ایفا نماید و همچنین از بزرگترین سرمایه کشور یعنی دانشجویان با انگیزه و پرتلاش و اساتید با تجربه استفاده بهینه نخواهد شد.
اگر بخواهم صادقانه و منصفانه دو تجربه فرصت مطالعاتی صنعتی داخلی و فرصت مطالعاتی خارج از کشور را با یکدیگر مقایسه کنم، میتوانم بگویم هر دو مفید هستند و البته پر از تجربیات متفاوت! در طول مدت فرصت مطالعاتی داخلی در حوزه اتوماسیون صنعتی با یکی از شرکتهای داخلی همکاری داشتم. اگر چه این نوع فعالیت علمی، حرکت در مرز علم نیست و منجر به انتشار مقاله نمی شود اما مفید است برای جامعه و پلی است میان دانشگاه و صنعت داخلی. در طول مدت فرصت مطالعاتی خارج از کشور نیز روی ساختارهای مایکروویوی در فرکانس موج میلیمتری که کاربرد اصلی آنها در مخابرات نسل پنجم موبایل میباشد با گروه سیستمهای آنتن دانشگاه چالمرز همکاری داشتم. البته همکاری اینجانب که از سال ۱۳۹۳ با این دانشگاه آغاز شده بود، قطع نشده و تابستان امسال نیز در همان راستا با تامین مالی از طرف دانشگاه مقصد به عنوان محقق مهمان در این دانشگاه حضور یافتم. بدلیل ارتباط تنگاتنگ دانشگاه با صنعت پیشرفته در این کشور، معمولا فعالیتهای دانشگاه توسط صنعت تامین مالی میگردد و نتایج تحقیقات که در واقع ارایه راه حل برای نیازهای واقعی است براحتی در نشریات بسیار معتبر و یا بصورت پتنت منتشر میشود و این به معنای تحقق دانشگاه نسل سوم و کارآفرین است.
*این چندمین فرصت تحقیقاتی شما بود؟
دومین فرصت مطالعاتی صنعتی داخلی و دومین فرصت مطالعاتی خارج از کشور.
* لزوم استفاده اساتید دانشگاه از فرصت های تحقیقاتی خارج از کشور را چگونه تبیین می کنید؟
بدیهی است دیدن فرهنگهای متفاوت پر است از تجربیات اجتماعی! اینکه دیگران چگونه زندگی میکنند، چگونه فکر میکنند و … اگر با دید نقادانه و بدون پیش داوری دیده شود بسیار آموزنده است و مفید. این تجربه اجتماعی در نحوه تعریف ساختار دانشگاه، رابطه استاد و دانشجو، رابطه دانشگاه با جامعه، نحوه ایجاد شرکت از محصولات علمی، نحوه ایجاد انگیزش در دانشجو و … نیز میتواند به یک عضو هیات علمی در انتخاب راه حل مناسب کمک کند. از نظر علمی نیز همکاری با یک مجموعه علمی قوی چند ملیتی و وجود آزمایشگاههای مجهز نیز فرصت مغتنمی است که یک عضو هیات علمی بتواند در مرز علم، حرکت و اطلاعات خود را بروز نگهدارد. البته ایرادی هم که دارد آنست که عایدی زیادی حداقل در کوتاه مدت برای کشور ندارد چرا که عضو هیات علمی در واقع چرخه تولید علم، فناوری و ثروت را برای کشور دیگری تکمیل میکند. اگر بتوان با جذب بودجههای پژوهشی از دانشگاههای خارج از کشور، در داخل کشور و با کمک نیروی دانشجویان جوان و پر انگیزه در انجام پروژههای علمی بین المللی مشارکت داشت میتوان به مرور با بومی سازی علم، به عنوان یک قطب علمی مطرح شده و کم کم تولید علم را به تولید فناوری نزدیک کرد.
* وضعیت پژوهشی دانشگاه در چند سال اخیر با توجه به راه اندازی گرنت و فرصت های تحقیقاتی را چگونه ارزیابی می کنید؟
آنچه به وضوح در دانشگاه دیده می شود شتاب بالای ارتقای وضعیت پژوهشی دانشگاه بدلیل تلاش خوب اعضای محترم هیات علمی و همچنین تلاشهای دانشجویان دانشگاه و ریل گذاری امید بخش معاونت محترم پژوهشی است. راه اندازی گرنت پژوهشی، فرصتهای مطالعاتی داخلی و خارجی نیز به ارتقای وضع موجود کمک شایانی میکند.
حرف پایانی:
در اینجا بر خود لازم میدانم از معاونت محترم پژوهشی که با نگاهی باز، در بین اعضای محترم هیات علمی انگیزه برای تلاش بیشتر را ایجاد می کنند تقدیر و تشکر نمایم. به امید آنروزی که همه بتوانیم با حرکت به سمت دانشگاهی کارآفرین در بین دانشجویان عزیز فضایی پر از امید به آینده ایجاد نماییم.
دانشگاه حکیم سبزواری در آن سوی مرزها: اساتید دانشگاه از فرصت های تحقیقاتی خود می گویند