کتاب “حماسه هفت قلعه” به تحقق و تصحیح دکتر میلاد جعفرپور عضو هیات علمی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری توسط نشر سنگلچ منتشر شد.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه این کتاب یکی از حماسه‌های منثور کهن ادب عربی به شمار می‌آید. گزارش آن بر اساس ژرف‌ساخت تاریخی مجاهدات امام علی (ع) علیه یهودان خیبر ترتیب داده شده، با این تفاوت که ابوالحسن بکری در روساختی کاملاً مخیّل و ابداعی، علی (ع) را در این روایت در مقابل شیطان و بت‌پرستان قرار می‌دهد و ایشان به تنهایی و در هیأت عیاران، از مسیر هفت قلعه عبور کرده و بر هفت پهلوان بت‌پرست هضّام بن جحّاف و جنود اجنّه غلبه می‌کند و روایت با گریز شیطان و فتح هفت قلعه پایان می‌پذیرد.

تا امروز چندین دست‌نویس منثور و منظوم از ترجمۀ فارسی آن بر جای مانده و بنابر قراین، گویا نخستین برگردان فارسی آن در دورۀ سلطان حسین صفوی و به تشویق مراجع شیعی آن عصر با عناوین مختلفی چون «مَسرةالشیعه» و «غزوةالمجاهدین» به دست داده شده است. این تک‌نگاری، نخستین روایت مستقل موجود از آزمون هفت‌خان در ادبیات فارسی و عربی است که مضمون نادر پهلوان‌بانو هم در آن برجسته است. مشخصات ممتاز هفت‌قلعه و قدمت آن سبب شده تا این حماسه در کنار قرینۀ منظومش علی‌نامه، از نمونه‌های موفّق نخستین حماسه‌های منثور شیعی فارسی به شمار ‌رود.