رشد شهرها و شهرنشینی فزاینده در سده ی اخیر سبب گردیده که مسائل شهری و همچنین مسائل پیرامون شهرها، ابعاد پیچیده تری یابد، به طوری که امروزه در نظام برنامه ریزی کشور، توسعه ی شهری و ساماندهی مناطق پیرامون آنها، از اهمیت ویژه ای در میان سایر برنامه های توسعه برخوردار شده است. در برخورد با چنین مسائلی، رشته مهندسی شهرسازی نیز خصلتی حساس مییابد. شهرسازی حرفه، هنر و دانشی است که ساماندهی قلمروهای مکانی به ویژه مکان های همگانی موضوع اصلی آن تلقی میشود. شهرسازی فارغ از جنبه های فنی و مهندسی آن، درهم تنیدگی پیچیده ای با موضوعات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی داشته و خصلتی میان رشتهای دارد. هدف از آموزش دوره شهرسازی، آموزش اصول، روشها و فنون شهرسازی و تربیت نیروهای خلاق و متعهد برای ساماندهی محیطزیست مصنوع از سطح روستا، شهر تا منطقه میباشد.
اگرچه برنامه ریزی و طراحی شهرها، قدمتی دیرینه به بلندای تاریخ شکل گیری شهرها در تمدن های بشری دارد اما از پیدایش دانش شهرسازی به عنوان یک رشته علمی مستقل، تنها حدود یک قرن می گذرد. این دانش حدوداً نیم قرن پس از ظهور جهانی خود، با دوره دکتری شهرسازی به ایران راه یافت. اولین دوره آموزشی کارشناسی شهرسازی در دانشگاه حکیم سبزواری نیز، پذیرش دانشجو در رشته ی مهندسی شهرسازی از سال ۱۴۰۱ آغاز گردید.
دروس رشته مهندسی شهرسازی ترکیبی از رشتههای متفاوت است که همه آنها در شکلگیری شهر تاثیرگذارند. به همین علت رشته شهرسازی در عین تخصصی بودن به عنوان یک رشته میان رشتهای شناخته میشود که زمینههای فنی و مهندسی، مسائل اجتماعی، انسانی، اقتصادی و همچنین مباحث هنری را بصورت توامان در بر میگیرد. قسمت اصلی دروس رشته مهندسی شهرسازی به دانشجو مهارت برنامهریزی و طراحی فضاهای شهری در مقیاسهای مختلف را به صورت تئوری و عملی آموزش میدهند. در این رشته در کنار مباحث نظری و نیز مسائل کمی و عددی، مهارتهای طراحی، بیان تصویری و همچنین نرم افزارهای مرتبط با رشته شهرسازی از قبیل Auto CAD و ARC GIS نیز آموزش داده می شود. برخی از دروس پایه و تخصصی رشته مهندسی شهرسازی عبارتند از: مبانی شهرشناسی، سیستم های اطلاعات مکانی (GIS)، بیان تصویری شهر، مبانی جامعه شناسی شهری، مبانی اقتصاد شهری، مبانی و روش های طراحی شهری، مبانی و روشهای برنامه ریزی شهری، مدلهای کمی در شهرسازی، حقوق و قوانین شهری، کارگاه طراحی شهری، کارگاه برنامه ریزی شهری، کارگاه آماده سازی زمین و …