سازمان‌های مردم‌ نهاد چه نقشی در تاب آوری اجتماعی دارند ؟

سازمان‌های مردم‌ نهاد یا NGO به عنوان سازمان‌هایی غیرانتفاعی شناخته می‌شوند که مستقل از دولت، به فعالیت‌های داوطلبانه می‌پردازند.

این سازمان‌ها برای اهداف مختلفی فعالیت می‌کنند، از جمله فعالیت‌های فرهنگی-اجتماعی، آموزشی-پژوهشی، مذهبی، زیست محیطی، انسان دوستانه و خانواده دوستانه.

آن‌ها بر اساس زمینه فعالیت، سطح فعالیت (ملی، منطقه‌ای، بین‌المللی) و جهت‌گیری و اهدافشان دسته‌بندی می‌شوند.

این سازمان‌ها بخش مهم و اصلی جامعه مدنی را تشکیل می‌دهند و با همکاری و تعامل با دولت و بخش خصوصی، نقش مؤثر در جامعه دارند.

سازمان‌های مردم‌نهاد بستر ساز فعالیت های داوطلبانه در عرصه های اجتماعی هستند این رسالت و نقشی بسیار مهم است که منجر به انسجام اجتماعی و تقویت تاب آوری اجتماعی خواهد شد، به ویژه در مواجهه با بحران‌های طبیعی و وضعیت‌های بحرانی ایم مساله نمود بیشتری پیدا میکند.

سازمان‌های مردم‌نهاد (NGO) نقش حیاتی در تاب‌آوری اجتماعی ایفا می‌کنند.

این سازمان‌ها به عنوان نهادهای غیرانتفاعی، با بسیج جوامع محلی و ترویج آگاهی، توانایی افراد و گروه‌ها را برای مواجهه با بحران‌ها افزایش می‌دهند. یکی از وظایف اصلی این سازمان‌ها، تسهیلگری در زمان بحران‌های طبیعی و اجتماعی است که به بازگشت سریع‌تر جوامع به حالت عادی کمک می‌کند.

از طریق آموزش و آگاه‌سازی، سازمان‌های مردم‌نهاد می‌توانند مهارت‌های لازم برای مدیریت بحران و افزایش تاب‌آوری را به افراد آموزش دهند.

این سازمان‌ها همچنین با جذب سرمایه‌های اجتماعی، به تقویت انسجام اجتماعی و همکاری میان اعضای جامعه کمک می‌کنند.

تحقیقات نشان داده است که مشارکت عمومی و حمایت‌های اجتماعی در افزایش تاب‌آوری جوامع مؤثر است.

به ویژه در شرایطی مانند پاندمی COVID-19، سازمان‌های مردم‌نهاد با تسهیل ارتباطات و حمایت از نیازمندان، نقش مهمی در حفظ سلامت اجتماعی ایفا کردند.

سازمان‌های مردم‌نهاد با ارائه خدمات متنوع و ابتکارات محلی، می‌توانند به عنوان **نمایندگان جوامع** عمل کرده و گفت‌وگوهای معناداری بین جامعه و دولت برقرار کنند که به تاب‌آوری پایدار منجر می‌شود.

سازمان‌های مردم‌نهاد زمینه جذب ومشارکت سرمایه های اجتماعی است که از قضا در بحث پردامنه سرمایه های اجتماعی و تاب آوری میتواند مورد توجه باشد .

تحقیقات نشان داده که این سازمان‌ها با ارتقاء فعالیت‌های خود، بهبود تاب آوری سکونتگاه‌های غیررسمی در شهر‌ها را تسهیل می‌کنندمشارکت های مدنی و حمایت های اجتماعی تأثیر بسزایی بر تاب آوری فردی و سلامت اجتماعی دارند.

دکتر محمدرضا مقدسی مدیر و موسس خانه تاب آوری در ادامه این مطلب اضافه میکند : تأکید بر رویکرد اجتماع محور و حضور مردم محلی در شناسایی ظرفیت ها و آسیب پذیری های جوامع محلی، باعث تقویت تاب آوری اجتماعی می‌شودبررسی‌ها نشان داده است که مشارکت عمومی در افزایش تاب آوری اجتماعی سکونتگاه‌های غیررسمی در برابر پاندمی کوید-۱۹ نقش بسزایی دارد.

به عنوان مثال، گرایش به برقراری ارتباط از طریق فضای مجازی به عنوان مهمترین مولفه در تعامل اجتماعی شناخته شده و تأثیر گذار بر تاب آوری اجتماعی در برابر بیماری‌های کوید-۱۹ است.

تاب آوری اجتماعی به حضور و فعالیت های نیروهای داوطلب هم وابسته است داوطلب شدن برای انجام کارهای نیک، یکی از رفتارهای بزرگ منشانه است.

اینکه بدون هیچ توقعی برای کسی یا چیزی وقت بگذاری و منفعتی را به دیگری برسانی. امروزه با زندگی‌های پرمشغله، یافتن زمانی برای انجام امور داوطلبانه دشوار است. با این حال، مزایای کار داوطلبانه بسیار زیاد است؛ از جمله یافتن دوستان، ارتباط با جامعه، یادگیری مهارت‌های جدید و حتی پیشرفت شغلی؛ همچنین بهبود سلامت روانی و جسمی، کاهش استرس و افسردگی، تحریک ذهنی و ایجاد احساس هدفمندی.

بنابر همین گزارش از تحریریه خانه تاب آوری ایران بحران‌های طبیعی، همچون زلزله یا سیل و کووید-۱۹، نشان داده است که سازمان‌های مردم‌نهاد علاوه بر کمک‌های دولتی، نقش اساسی در بازگشت سریع تر جامعه به حالت عادی، ترمیم خسارات و بهبود و بازسازی وضعیت اجتماعی دارند مطالعات و مشاهدات گواهی میدهد در هنگام بلایای طبیعی یا جنگ ومواردی از این دست فعالیت سازمانهای مردم نهاد و نیروهای داوطلب بسیار کارساز بوده است بنابراین، با توجه به این تحقیقات، مشخص است که سازمان‌های مردم‌نهاد با فعالیت‌های خود در حوزه های مختلف، نقش بسزای در افزایش تاب آوری اجتماعی جوامع دارند.