سواد رسانه و تاب آوری تحصیلی
سواد رسانهای به توانایی درک، تحلیل، ارزیابی و تولید محتوای رسانهای اشاره دارد.
این مهارت به افراد کمک میکند تا بهطور انتقادی با رسانهها تعامل داشته باشند و از اطلاعات نادرست و تبلیغات فریبنده دوری کنند.
مطالعات نشان دادهاند که دانشآموزان با سواد رسانهای بالاتر، در مواجهه با چالشهای آنلاین تابآورتر هستند. این توانایی به آنها کمک میکند تا از خطرات و چالشهای آنلاین بهطور مؤثرتر عبور کنند و در محیطهای یادگیری آنلاین عملکرد بهتری داشته باشند.
در محیط آموزشی، سواد رسانهای نقش مهمی در تاب آوری تحصیلی دانشآموزان ایفا میکند.
با توجه به اهمیت روزافزون رسانهها در زندگی مدرن، آموزش سواد رسانهای به عنوان یک جزء ضروری در برنامههای آموزشی در نظر گرفته میشود. این آموزش به دانشآموزان کمک میکند تا بهطور مسئولانه با رسانهها تعامل داشته باشند و از مزایای آنها در محیطهای آموزشی بهره ببرند
سواد رسانه و تاب آوری تحصیلی ارتباط دارند سواد رسانه ای، که به توانایی دسترسی، تحلیل، ارزیابی و ایجاد رسانه در اشکال مختلف اشاره دارد،
سواد رسانه به طور مستقیم تاب آوری تحصیلی را افزایش می دهد دانشآموزانی که مهارتهای سواد رسانهای قویتری دارند، بهتر میتواننددر فضای دیجیتال حرکت کنند، منابع اطلاعاتی قابل اعتماد را شناسایی کنند، و با محیطهای یادگیری در حال تغییر سازگار شوند – همه اینها به تاب آوری تحصیلی بیشتر کمک میکنند.
در پاسخ به این سوال که این توانایی دانش آموزان یا دانشجویان چه رابطه ای با تاب آوری تحصیلی ایشان دارد باید گفته شود که تابآوری تحصیلی با نتایج مثبتی مانند پیشرفت تحصیلی بالاتر و نرخ ترک تحصیل کمتر مرتبط است تاب آوری تحصیلی یکی از عوامل تعیین کننده موفقیت دانش آموزان به ویژه در مواجهه با مشکلات است
در مطالعه ای که توسط آتش زر و شفیع آبادی در سال ۱۴۰۲ انجام گرفت نشان داده است که بین سواد رسانه ایی و تنظیم هیجان های تحصیلی با تاب آوری تحصیلی رابطه معنی داری وجود دارد. یافته های پژوهش نشان داد که سواد رسانه ایی و تنظیم هیجان های تحصیلی به شکل مثبت و معنی داری تاب آوری تحصیلی را پیش بینی می کنند (۰۱/۰p<).
به طور خاص، مطالعات نشان دادهاند که سواد رسانه به دانشآموزان کمک میکند تا مهارتهای تفکر انتقادی، حل مسئله و خودتنظیمی را توسعه دهند این مهارتها آنها را قادر میسازد تا بهتر با چالشها و ناکامیهای تحصیلی کنار بیایند و سطوح بالاتری از تاب آوری تحصیلی را نشان دهند( اوسیتا ویکتور، ۲۰۲۲).
این تحقیق همچنین نشان میدهد که سواد رسانه و تابآوری تحصیلی یک رابطه غیرمستقیم دارند که با واسطه عواملی مانند تنظیم هیجانهای تحصیلی و خودکارآمدی انجام میشود.
مریم فرجی روانشناس و مترجم کتاب کتاب هفت مهارت زندگی در ادامه اضافه میکند دانشآموزانی که سواد رسانهایی بیشتری دارند، کنترل بهتری بر احساسات تحصیلی خود دارند و اعتماد بیشتری به تواناییهای خود دارند، که به نوبه خود تاب آوری تحصیلی آنها را افزایش میدهد.
بررسی ادبیات تحقیق همچنین نشان میدهد که استفاده مزمن از تلفن همراه یا شبکه های اجتماعی میتواند اعتیاد تلقی شود که در طی سالهای اخیر هم گسترش یافته است. به این واسطه هم سواد رسانه و رژیم مصرف نیز میتوانند تاب آوری تحصیلی را پشتیبانی کنند.
به طور کلی، ادبیات تحقیق نشان میدهد که توسعه سواد رسانهایی باید یک موضوع مهمی برای مربیان و مؤسساتی باشد که به دنبال تقویت تاب آوری تحصیلی در دانشآموزان هستند، به ویژه در مواجهه با اختلالاتی مانند همهگیری COVID-19 این موضوع بیشتر اهمیت خود را نمایان ساخت .
با تجهیز دانشآموزان به مهارتهای سواد رسانهایی قوی، میتوانند چالشهای تحصیلی را بهتر پشت سر بگذارند و سطح بالایی از انعطافپذیری را حفظ کنند.
