دکتر روح الله زینلی از دانشگاه حکیم سبزواری مقام دوم در بخش کتاب یازدهمین جشنواره آثار پژوهشی حوزه خراسان رضوری را دریافت کرد. آقای دکتر روح اله زینلی، استادیار گروه معارف دانشگاه حکیم سبزواری، در توضیحی در باب اثر خود با عنوان «خداشناسی صدرایی» چنین فرمودند: “خداشناسي و مباحثی که با عنوان الهیات به معنای اخص از آنها یاد میشود، مهمترین بخش فلسفه اسلامی را تشکیل میدهند. این بخش در آثار فلاسفه مسلمان پس از مباحث الهیات به معنای اعم قرار میگیرد، زیرا خداشناسی هر فیلسوفی در چهارچوب نظام فلسفی او قابل فهم است. فیلسوف در بخش نخست مبانی و پیشفرضهای خود را مشخص مینماید و سپس بر آن اساس به ارائه نظریه خود میپردازد. با توجه به تأثیر گذاری مبانی و پیشفرضها در دیدگاهها، هرگونه تحول و تکامل در مفاهیم و مبانی فلسفی، فهم تکامل یافتهتری از خداوند را نیز در پی خواهد شد.
در بین حکیمان مسلمان صدرالدین محمد شیرازی جایگاه ویژهای دارد. دلیل این تمایز را میباید در پیریزی و تأسیس مکتب فلسفی حکمت متعالیه دانست. ویژگی اصلی این مکتب در اصول و مبانی هستیشناختی و معرفتشناختی بدیع و نوآورانه آن است. ملاصدرا این مبانی و اصول را بهگونهای تعریف و تبیین و اثبات کرده است که توانسته بر اساس آنها نظام هستیشناختی و معرفتشناختی ویژه خود را استوار سازد. در این نظام اصالت از آن وجود است، و وجود نیز حقیقتی بسیط و واحد است که از توجه در آن میتوان به تبیین دقیق مسائل حکمت و حل سختیهای آن باریافت. مباحث خداشناسی مهمترین این مسائل است. به همین دلیل وی به تفصیل به آنها پرداخته است و با بهکارگیری اصول و مبانی حکمت متعالیه نظام جامع خداشناسی خود را برساخته است. او در این نظام نظریههایی را در دو حوزه شناخت خدا و اثبات وجود و صفات کمالیه او مطرح کرده است که علاوه بر تازگی و نوآورانه بودن، پاسخگوی بسیاری از موضوعات دشوار فلسفی از گذشته تا کنون بوده است.
این نظریات برخاسته از اصول و مبانی یاد شدهاند، از اینرو لازم است تا نخست اصول و مبانی دخیل در دو مبحث شناخت خداوند و دلائل اثبات خدا معرفی و تبیین گردند و پس از آن نقش و پیامدهای هر کدام از آنها را در دو مبحث مذکور تشریح کنیم. یادآوری این نکته لازم است که در این نوشته به تمام آثار ملاصدرا استناد شده است و در بیان5 نظرات وی، به ظاهر گفتهها و دیدگاههای مشهور ایشان توجه شده است.
این نوشته دارای چهار بخش اصلی است؛ بخش نخست با عنوان «کلیات» مشتمل بر دو فصل خداشناسی فلسفی و نظام خداشناسی ملاصدرا میباشد. بخش دوم یعنی «مبانی و اصول» به بیان مبانی و اصول ملاصدرا در دو حوزه شناخت و اثبات خدا اختصاص یافته است. این مبانی در دو فصل مبانی هستیشناختی و مبانی معرفتشناختی تشریح شدهاند. بخش سوم با عنوان «شناخت خداوند» از سه فصل گستره شناخت خداوند از دیدگاه ملاصدرا، مبانی و کاربست آنها در حوزه شناخت خداوند از دیدگاه ملاصدرا و پیامدهای دیدگاه ملاصدرا سخن رفته است. در فصل «دلائل اثبات خداوند» که چهارمین فصل نوشته است، در ضمن سه فصل به برهانهای اثبات وجود خدا و مبانی ملاصدرا و نقش آنها در اثبات وجود خداوند و پیامدهای دیدگاه ملاصدرا پرداخته شده است”.