قصیده ازریه که به «الهائية الطويلة» و «قرآن الشعر الأكبر » نیز معروف است از جایگاه ادبی و دینی بسیار بالایی برخوردار است و از شاهکارهای شعر شیعی به حساب می آید.
♦️در بیان ارزش و جایگاه دینی این چکامه همین بس که نقلشده شیخ محمدحسن صاحب کتاب گرانسنگ «جواهر الکلام» آرزو می¬کرد این قصیده را در نامه عمل او نویسند و جواهر الکلام را در نامه اعمال ازری! و وقتی این قصیده را برای علامه سید مهدی بحر العلوم می¬خواندند به احترامش ایستاده به آن گوش فرا میداد و شیخ کاظم را بسیار احترام و تجلیل می¬کرد
♦️ازنظر ادبی نیز این قصیده اهمیت بسیاری دارد و موردتوجه شاعران و اهل ادب قرارگرفته است. پس از ازری شاعران متعددی به استقبال و تخمیس آن رفته و ادبا و علمای فراوانی به شرح آن پرداخته¬اند. زبان استوار، واژگان فصیح، استعارات و تشبیهات فراوان، آرایه¬های ادبی دور از تکلف و مخصوصاً جناس و طباق، و نیز طنین موسیقایی شگفت ازریه، ارزش ادبی و بلاغی بالایی به آن داده و زیبایی این قصیده را دوچندان نموده است.
🔵کتاب حاضر از مقدمه ای سودمند و دو بخش اصلی تشکیل شده است.
در بخش نخست به ترجمه روان و شرح لغات دشوار ازریه پرداخته شده است . در این بخش برای خوانش راحت تر و امکان تطبیق متن عربی اشعار با ترجمه فارسی، ترجمه به صورت مقابله ای تنظیم شده است. در بخش دوم نیز سعی شده با استفاده از منابع مهم و معتبر حدیثی، تاریخی و ادبی به شرح اشارات و نکات این قصیده ارزنده پرداخته شود.
چاپ کتاب هیئت علمی دانشکده الهیات دانشگاه حکیم سبزواری جناب آقای دکتر نوری کیذقانی در انتشارات دانشگاه تهران